19ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους: «Γκρεμίζοντας προκαταλήψεις – Μαθαίνοντας την αποδοχή»

Με την προβολή της ταινίας  μυθοπλασίας  «Θύλακας» / Σερβία-Γερμανία, άνοιξε σήμερα, Δευτέρα, στον κινηματογράφο  «Ορφέας», στον Πύργο, το ειδικό αφιέρωμα του 19ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, το οποίο έχει τίτλο «Γκρεμίζοντας προκαταλήψεις – Μαθαίνοντας την αποδοχή». Ένα αφιέρωμα που υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

Πρόκειται ουσιαστικά για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ που ασχολείται με την εκπαίδευση και την απασχόληση και έχει ως βασικούς στόχους την  ανάπτυξη και αξιοποίηση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, της Διά Βίου Μάθησης, της ευαισθητοποίησης για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και, τέλος, την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής ένταξης ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.

Όπως αναφέρει και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ολυμπίας Δημήτρης Σπύρου στο σημείωμά του στον κατάλογο του αφιερώματος, οι ταινίες ασχολούνται με μερικά βασικά ερωτήματα γύρω από τα παραπάνω ή παραπλήσια θέματα: Μπορεί στον σημερινό πολύπλοκο κόσμο να συνυπάρξουν αρμονικά το ξένο και το οικείο; Οι μειονότητες απολαμβάνουν πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες; Υφίστανται ακόμη διακρίσεις σε βάρος ατόμων µε βάση την εθνοτική, θρησκευτική, γλωσσική ή άλλη ταυτότητα; Αναγνωρίζεται στην εκπαίδευση η ισοτιμία των πολιτισμών και η ισονομία του μορφωτικού κεφαλαίου που προέρχεται από διαφορετική πολιτισμική προέλευση;

Κι ακόμη άλλα, πιο ειδικά, που διερευνούν την διπλά περιθωριοποιημένη ζωή των ρομά, τον τρόπο με τον οποίο η νέα γενιά αντιλαμβάνεται τον σημερινό κόσμο, τη δυνατότητα οι διαφορετικές κουλτούρες να γεννήσουν κάτι πραγματικά νέο στο χώρο των τεχνών κ.ά.

Ωστόσο, από μόνη της η διατύπωση ενός ερωτήματος, εμπεριέχει με κάποιο τρόπο και την απάντησή του. Διότι ως γνωστόν δεν μπορεί να τεθεί ένα ερώτημα για το οποίο δεν μπορεί να υπάρξει μια απάντηση.

Ο κινηματογράφος έρχεται να απαντήσει με τον δικό του, μοναδικό τρόπο στα ερωτήματα της εποχής μας. Όχι μόνο με τη δύναμη της εικόνας, αλλά με την ίδια την ιστορία καθεαυτή και κυρίως με τον τρόπο που την αφηγείται, ακόμη κι όταν επιλέγει έναν λόγο ελλειπτικό. Ο κινηματογράφος έρχεται να παρακινήσει τον θεατή για να εισέλθει πιο βαθειά στο θέμα που πραγματεύεται, να προβληματιστεί, να κρίνει, να εκφέρει το δικό του συμπέρασμα.

Έτσι και οι δεκαεπτά ταινίες αυτού του αφιερώματος. Ταινίες μυθοπλασίας, animation και ντοκιμαντέρ, ταινίες από δημιουργούς που προέρχονται από διαφορετικές κουλτούρες και κινηματογραφικές σχολές, ταινίες η δράση των οποίων εκτυλίσσεται από το κέντρο του ανεπτυγμένου κόσμου μέχρι το Νεπάλ, τη Μιανμάρ, τη Γκάνα, την Αίγυπτο, την Τουρκία, το Μαρόκο, το Περού…

Το 1996, ο εννιάχρονος Μέμο από το Κουρδιστάν, είχε τα ίδια ακριβώς προβλήματα με αυτά που έχουν οι ομοεθνείς συνομήλικοί του Ραούφ και Ρέμπιν το 2016. Ο Μέμο είχε βρει, τότε, έναν ιδιότυπο τρόπο για να διαμαρτυρηθεί: σταμάτησε να μιλά. Ο Ραούφ, είκοσι χρόνια μετά, αναζητά με επώδυνους τρόπους το ροζ χρώμα της αγάπης, της ελπίδας και του ονείρου. Ο δε Ρέμπιν, που βρίσκεται στη Γερμανία, προσπαθεί εναγώνια να κερδίσει αυτό που δικαιούται κάθε παιδί: το δικαίωμα να πάει στο σχολείο. Ιδού τρεις πολυβραβευμένες ταινίες του αφιερώματος, που εξετάζουν προβλήματα των μειονοτήτων όπως η στέρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.

Άλλα δυο παραδείγματα: Η Μίνα δυσκολεύεται να βρει το μέλλον της στη σημερινή Καμπούλ, αλλά περπατά με βήμα ατίθασο και παρακολουθεί στα κρυφά τα μαθήματα του σχολείου. Η Σονίτα, επίσης Αφγανή, πρόσφυγας στην Τεχεράνη, ζει μ’ ένα όνειρο: να της επιτραπεί να τραγουδά. Να πώς βλέπει ο κινηματογράφος την καταπίεση και την καταπάτηση των δικαιωμάτων των κοριτσιών και των νέων γυναικών σε πολλές –όχι πολύ μακρινές– περιοχές του πλανήτη.

Αυτά και πολλά άλλα θα δουν οι θεατές αυτού του αφιερώματος. Και θα διαπιστώσουν ότι ο κινηματογράφος, αν και δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, έχει τη δύναμη να γκρεμίζει στερεότυπα και προκαταλήψεις.

Σεμινάρια για εκπαιδευτικούς…

Προβολές ταινιών θα γίνουν στον Πύργο, την Αμαλιάδα, την Ζαχάρω, τα Λεχαινά, την Πάτρα, το Αγρίνιο ενώ, στο πλαίσιο του αφιερώματος, έχουν προγραμματιστεί δύο σεμινάρια για εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε συνεργασία με τις οικείες Διευθύνσεις Εκπαίδευσης του νομού Ηλείας. Τα σεμινάρια θα γίνουν στον Πύργο και στην Αμαλιάδα. Το ένα, με τίτλο «Μειονότητες και ανθρώπινα δικαιώματα» θα πραγματοποιηθεί στον κινηματογράφο Ορφέας στον Πύργο, την Πέμπτη, 8 Δεκεμβρίου από τις 15:00-18:00, και σε αυτό εξετάζονται ζητήματα ευαισθητοποίησης της σχολικής κοινότητας πάνω στα δικαιώματα των μειονοτήτων και ιδίως των παιδιών. Προβάλλεται η ταινία Λόλα, ένα μπιζέλι για σπίτι (fiction, 90΄, Γερμανία, 2014) και ακολουθεί ανάλυση. Συμμετέχουν και εισηγούνται οι Thomas Heinemann, σκηνοθέτης της ταινίας “Lola on the pea”, Βούλα Παπαγιάννη, Κέντρο Διαπολιτισμικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Υπεύθυνη Καινοτομιών και Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας, Άκης Καπράνος, κριτικός κινηματογράφου. Δημήτρης Σπύρου, σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ.

Το σεμινάριο στο Cine Cinema στην πόλη της Αμαλιάδας πραγματοποιείται την Τετάρτη, 7 Δεκεμβρίου, από τις 17:00-19:30, με τίτλο «Γκρεμίζοντας τις προκαταλήψεις – Μαθαίνοντας την αποδοχή». Σε αυτό εξετάζονται διαπολιτισμικά θέματα και το οποίο επικεντρώνεται σε ζητήματα που σχετίζονται με τις προσφυγικές κρίσεις. Προβάλλεται η ταινία Journey Birds (docu-animation, 9΄, Ισραήλ, Ιταλία, Αυστρία, Γαλλία, 2015) και ακολουθεί ανάλυση. Οι εισηγητές χρησιμοποιούν τον κινηματογράφο και την λογοτεχνία για να αναπτύξουν το θέμα τους. Συμμετέχουν και εισηγούνται οι Daphna Awadish, σκηνοθέτης και Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, συγγραφέας.