Η Ευρωπαϊκή Οικογένεια 60 Χρόνια Μετά . Άρθρο του Δρ. Διονύσιου Παναγιωτάρα

Πριν από 60 χρόνια, υπεγράφησαν στη Ρώμη οι θεμελιώδεις Συνθήκες που δημιούργησαν την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (E.Ο.Κ.). Σήμερα το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό όσο λίγες φορές στο παρελθόν. Η πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση κατέδειξε τα ιστορικά όρια και τους περιορισμούς της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ακριβώς γι αυτό τον λόγο η ανάγκη μιας ισχυρής και συνεκτικής Ευρώπης είναι σήμερα πιο αναγκαία από ποτέ. Όμως αυτή η ανάγκη θα πρέπει να εδράζεται στην επιθυμία των λαών να συνυπάρξουν στην κοινή Ευρωπαϊκή οικογένεια η οποία θα λειτουργεί στην βάση των αρχών της Ειρήνης, της Αλληλεγγύης, της Δημοκρατίας, της Κοινωνικής Δικαιοσύνης και της Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Η εμπειρία τόσων χρόνων έχει δείξει ότι μέχρι σήμερα η τάση ήταν να μένουμε στην διάγνωση των δυσλειτουργιών παρά να αναζητούμε την εξεύρεση πρακτικών λύσεων. Η «Λευκή Βίβλος», ως μια πρόταση εναλλακτικών προτάσεων για τη μελλοντική πορεία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, συνιστά μια ενδιαφέρουσα σύνοψη προβληματισμού για την έξοδο από την κρίση. Στην καρδιά αυτού του προβληματισμού βρίσκεται το κυρίαρχο ερώτημα για το μέλλον της Ευρώπης, το οποίο συνοψίζεται στο δίλημμα «φυγή προς τα μπρος» ή «υποχώρηση προς τα πίσω». Ο Γερμανός φιλόσοφος Χάμπερμας και άλλοι στοχαστές, τάσσονται αναφανδόν υπέρ της μεγαλύτερης ενοποίησης, η οποία, μπορεί να δώσει ώθηση στον εκσυγχρονισμό, ξεπερνώντας παρωχημένες οικονομικές δομές προσανατολισμένες στις πελατειακές σχέσεις, ενώ εκτιμούν ότι η έκβαση του μέλλοντος θα κριθεί στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Τα πέντε σενάρια που ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ παρουσίασε, είναι μια πολύ καλή βάση ώστε να δούμε τελικά «Τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει η Ευρώπη», ποιος είναι ο ρόλος της Ευρώπης στον παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό χάρτη, και εν τέλει εάν χρειαζόμαστε «περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη». Αυτοί οι προβληματισμοί ουσιαστικά είναι το πρώτο στάδιο για μια μεγάλη συζήτηση που θα πρέπει να ξεκινήσει μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, ώστε τελικά να θεραπευτούν οι παθογένειες της οικονομικής σύγκλισης. Όμως στην παρούσα συγκυρία, η κρίση που μαστίζει την Ευρώπη δεν είναι μόνον οικονομική, είναι και κοινωνική και πολιτική. Μια υγιής οικονομία προϋποθέτει ένα εξίσου υγιές κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον. Ιδίως στις χώρες όπου η κρίση και η δημοσιονομική περιστολή επέφεραν μεγάλη μείωση εισοδημάτων και αποταμιεύσεων, αύξησαν την ανεργία και αποδυνάμωσαν τα δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης των ευπαθέστερων ομάδων του πληθυσμού, η Ευρώπη πρέπει να θέσει έναν νέο στόχο, και να εφαρμόσει πολιτικές καταπολέμησης της ανεργίας και της φτώχειας. Πρέπει να είμαστε παρόντες και ενεργοί στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης. Γιατί η Ευρώπη είναι το σπίτι μας. Εκεί θα στεγάσουμε το οικονομικό και κοινωνικό μας μέλλον. Την ασφάλεια και τα εθνικά μας συμφέροντα. Πρέπει να γίνει ένα ρεαλιστικό σχέδιο ζωής για τις νέες γενιές. Τώρα είναι η στιγμή να αποδείξουμε ότι μπορούμε να εργασθούμε για την άρση των ανισοτήτων και να συνυπάρξουμε σε μια Ισχυρή Ευρώπη των Λαών.

Δρ. Διονύσιος Παναγιωτάρας

Καθηγητής

Υπεύθυνος Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας ΝΟ.Δ.Ε. Ν.Δ. Ηλείας