Μπορεί η Ηλεία να χαρακτηρίζεται πεδινή, όμως σημαντικά είναι τα βουνά που υψώνονται σ΄ αυτήν! Επιβλητικά, πανέμορφα, μυθικά, Όπως μυθικές είναι οι ονομασίες τους:

Ερύμανθος

Ο απόγονος του βασιλιά της Αρκαδίας Ερύμανθος έδωσε το όνομά του στο μεγαλύτερο βουνό του νομού, που βρίσκεται στα όρια με την Αχαΐα. Όρος μακρύ, πολύκορφο, με πολλές χαράδρες αλλά και οροπέδια! Εδώ διέμεναν, σύμφωνα με τον Όμηρο η Άρτεμις και ο Πάνας! Εδώ και ο Ηρακλής πραγματοποίησε τον άθλο σκοτώνοντας τον γιγαντόσωμο Ερυμάνθειο κάπρο.

Η μεγαλύτερη κορφή του στον Ν. Ηλείας λέγεται Αστράς (1795 μ.), ονομασία που πιθανόν να οφείλεται (όπως και η μεσαιωνική του ονομασία «Αστερίων» αλλά και η αρχαία  «Λάμπεια» στη λαμπρότητα που παρουσιάζει η γυμνή από δέντρα κορυφή του στο φως του ήλιου, ιδιαίτερα όταν είναι χιονισμένη.

Βορειοδυτικές παραφυάδες του Ερύμανθου είναι το Σκιαδοβούνι (1428 μ.) κοντά στο Κακοτάρι και Μεσοβούνι κοντά στα Τσίπιανα, ενώ μικρότερες παραφυάδες απλώνονται μέχρι τα όρια της τεχνητής λίμνης του Πηνειού φτάνοντας στο βουνό Σκόλλις.

Στα νότια ο Ερύμανθος χαμηλώνει σχηματίζοντας το γραφικό οροπέδιο της Φολόης (ή Κάπελης) που πήρε το όνομά της από τον Κένταυρο Φόλο που κατοικούσε εκεί

Δυτικά , μια αλυσίδα βουνών φτάνει μέχρι την Αρχ. Ολυμπία όπου σχηματίζει τον περίφημο Κρόνιο λόφο, ακριβώς πάνω από τον Αρχαιολογικό χώρο, τις πλαγιές του οποίου κατέκλυζαν οι Αθλητές και οι Θεατές των Ολυμπιακών Αγώνων στην αρχαιότητα. Μια άλλη αλυσίδα φτάνει μέχρι την θάλασσα σχεδόν, αφού διασχίσει τις περιοχές Γούμερο, Χελιδόνι, Μαλαπάσι, Βούναργο, Αλποχώρι κλπ.

Ο Ερύμανθος έχει πολλές δασώδεις και θαμνώδεις εκτάσεις. Οι κορυφές είναι γυμνές από δέντρα και προσφέρουν μαγευτικό θέαμα. Έχει πολλές αστείρευτες πηγές με διαυγές και κρύο νερό, αλλά και αλπικά λιβάδια που απλώνονται σε υψόμετρο πάνω από 1200 μέτρα.

Στο βουνό αυτό θα θαυμάσουμε την ομορφιά που δίνουν οι σχιστόλιθοι οι οποίοι έχουν ένα έντονο κόκκινο ή πράσινο χρώμα.

Απετέλεσε το καταφύγιο των κατατρεγμένων και το ορμητήριο των επαναστατημένων τόσο επί Τουρκοκρατίας, όσο και επί Γερμανο - ιταλικής κατοχής.

Λύκαιον

            Το Λύκαιον, το βουνό στο οποίο ανατράφηκε ο Δίας, απλώνει ένα μικρό κομμάτι του στη νότια Ηλεία.

            Λύκαιον σημαίνει φως. Φως χρυσό και λαμπρό, άφθονο και καθαρό, φως που σκορπιέται άφθονο από τον ελληνικό ήλιο. (Λυκ- = Λυκόφως, λυκαυγές, Λυκαβηττός, Λύκειο κλπ).

            Στο Ηλειακό τμήμα του βρίσκεται η Ανδρίτσαινα και ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα. Σχηματίζει  κατάφυτες χαράδρες ενώ η ψηλότερη Ηλειακή κορφή του βρίσκεται πάνω από το Φανάρι (1346 μ.)

Μίνθη

Το όρος Μίνθη (1222 μ.) πήρε το όνομά του από τη νύμφη Μίνθη που την ερωτεύτηκε ο Πλούτωνας και την μετέτρεψε σε φυτό. Από τη ζήλεια της η Περσεφόνη έχει δώσει το όνομά της στο, στρατηγικής θέσεως, κατάφυτο από μέντα ομώνυμο βουνό. Από τα υψώματά του μπορεί κανείς να ελέγξει τους δρόμους που συνέδεαν την Ηλεία με την Μεσσηνία και την Αχαΐα.

Λαπίθας

Ο Λαπίθας πήρε το όνομά του από τον Κένταυρο Λαπίθα που ζούσε εκεί. Ο Λαπίθας είναι χαμηλό βουνό ( 600 - 800 – 1100 μέτρα υψόμετρο) από το Γκραίκα εώς τον Καϊάφα το οποίο χωρίζει με  τον όγκο του την επαρχία Ολυμπίας σε δύο κομμάτια και καταλήγει χαμηλά προς τα νότια κοντά στη θάλασσα του Κυπαρισσιακού κόλπου. Βουνό κατάφυτο από πεύκα σε όλη του την έκταση πριν από μια εικοσαετία, διακοπτόταν από λίγους πέτρινους όγκους. Σήμερα προσπαθεί να ξαναποκτήσει  την παλιά του βλάστηση μετά από συνεχόμενους εμπρησμούς που δέχθηκε.

Όλες οι κορφές του Λαπίθα είναι όμορφες και ονειρεμένες, μα κείνη που θα χαραχθεί στη μνήμη του επισκέπτη της είναι η ψηλότερη (1100 ή 744 μ.) που βρίσκεται κοντά στη Σμέρνα, λίγο πιο πάνω από το μοναστήρι της Παναγιάς της Σμερνιώτισσας, που ΄ναι ψηλά στο βράχο. Σ’ αυτή την κορυφή είχε σταθμεύσει ο Ιμπραήμ το 1827 και παρακολούθησε την καταστροφή της Τουρκοαραβικής αρμάδας στη ναυμαχία στο λιμάνι της Πύλου από τους στόλους των τριών μεγάλων δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας).

Άλλα Βουνά

Σημαντικά μικρότερα σε όγκο και υψόμετρο, αλλά πλούσια σε ιστορία και σημασία είναι τα υπόλοιπα βουνά της Ηλείας:

Ο Πρ. Ηλίας βρίσκεται πάνω από τα χωριά Βαρβάσαινα, Κολίρι, Λαμπέτι, Αμπελώνα και Ι.Μ. Κρεμαστής και προσφέρει εξαιρετική θέα προς την Ηλειακή πεδιάδα και την θάλασσα του Ιονίου.

Η Χελωνάτα, στο δυτικότερο άκρο της Πελοποννήσου, με το μεσαιωνικό κάστρο Χλεμουτσι στην κορυφή της δεσπόζει σε ολόκληρο τον Ηλειακό κάμπο!

Ο Ιχθύς, στο ομώνυμο ακρωτήριο, προσφέρει την προστασία του στο λιμάνι του Κατακόλου

Το Κουνουπέλι που βρίσκεται στην ομώνυμη περιοχή.