Ξέρετε το συμπέρασμα? Μάθετε το επιτέλους!

24 Ιουλίου - 19:18 Τοπικά

Οι παραγωγοί αφήνουν τις ελιές στα δέντρα, καταστρέφονται από τον δάκο, επειδή πιστεύουν ότι μαζεύουν ακόμα λάδι… ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΛΑΘΟΣ !

Η λάθος αντίληψη που έχουν ακόμα οι περισσότεροι παραγωγοί, ότι η ελιά βάζει λάδι στον καρπό μέχρι και τον Γενάρη – Φλεβάρη, τους οδηγεί σε καθυστερημένη συλλογή με αποτέλεσμα ο δάκος να χορεύει μέχρι τελικής πτώσεως, των καρπών.

Η αντίληψη αυτή πηγάζει από το γεγονός ότι οι υπολογισμοί για την απόδοση σε ελαιόλαδο γίνονται στην χώρα μας ακόμα, υπολογίζοντας το ΝΩΠΟ βάρος των καρπών, αντί για το ξηρό βάρος, αμέσως και εύκολα στο ελαιοτριβείο (“πόσα κιλά το σακί” .. Πόσα κιλά πήγα στο λιοτρίβι ; 1.000 κιλά ; έβγαλα 160 λάδι, διαιρούμε και βρίσκουμε π.χ. 16% απόδοση. Πάμε ένα μήνα αργότερα τις ελιές, από το ίδιο χωράφι, μετράμε τα κιλά, 180, … 18% ! Ενα μήνα αργότερα το 18% γίνεται 20%. “Λογικό” να υποθέσει κάποιος, ότι όσο πιό αργά μαζέψει, τόσο πιό καλά, πιό πολλά κιλά, πιό πολλά λεφτά ! Αλλά δεν είναι καθόλου έτσι…..

Μετά από π.χ. τα μέσα Οκτωβρίου, οι καρποί (ανάλογα την ποικιλία) αρχίζουν και χάνουν υγρασία. Ετσι, για συμπληρωθεί το βάρος των 1.000 κιλών στον μαλακτήρα, μπαίνουν στον μαλακτήρα (χωρίς να το παίρνουμε χαμπάρι), περισσότερες ελιές, επειδή τώρα τον Δεκέμβριο είναι πιό ελαφριές, από την απώλεια υγρασίας. Αφού θα μπουν περισσότερες ελιές για να φτάσουμε τα 1.000 κιλά, αυτό σημαίνει βέβαια ότι ουσιαστικά βάζουμε και «περισσότερο λάδι», και θα πάρουμε και περισσότερο λάδι ! Αυτό το ζήτημα το έχει εξηγήσει επακριβώς από το ….1949, ο αείμνηστος Δρ. γεωπόνος Νίκος Λύχνος, στο υπέροχο 600 σελίδων δίτομο συγγραμμα του, αναφέροντας επί λέξει “οι αποδόσεις που λαμβάνονται στο ελαιοτριβείο είναι πλασματικές”.

Ο τρόπος, για να έχουμε σωστές μετρήσεις είναι να κάνουμε τους υπολογισμούς για την απόδοση σε ελαιόλαδο χρησιμοποιώντας το λεγόμενο “ξηρό βάρος” των καρπών, δηλαδή με αποξηραμένους καρπούς. Στο χημικό εργαστήριο ζυγίζουν και αποξηραίνουν (σε φουρνάκι) μια μικρή ποσότητα ελαιοζύμης, και την άλλη μέρα θα ξέρουμε πόσο έλαιο περιέχουν οι καρποί, επί τοις % σε ξηρό βάρος.

Με το ξηρό βάρος πετυχαίνουμε να μην λαμβάνεται υπόψη η υγρασία των καρπών, η οποία μεταβάλλεται συνεχώς (μειώνεται) όσο μπαίνουμε στον χειμώνα. Φταίνε οι παραγωγοί για την λάθος αντίληψη που έχουν πολλοί ; Δεν μπορώ να αδικήσω βέβαια πολλούς παραγωγούς που ακόμα διαβάζουν σε έντυπα από μελέτες, ή άρθρα, από αρθρογραφούντες επιστήμονες, το τελείως αντίθετο.

Δηλαδή συνιστούν στους παραγωγούς να μαζεύουν Δεκέμβρη και Γενάρη, ίσως και Φλεβάρη, εφόσον ενδιαφέρει τους παραγωγούς η ποσότητα του ελαιολάδου !! Ηχηρό κακό παράδειγμα το οποίο μας δείχνει πόσο μας λείπει στοιχειώδης ελαιοκομική παιδεία το πομπώδες άρθρο που υπάρχει στο διαδίκτυο, με τίτλο “Παραγωγή ποιοτικού ελαιολάδου – πρακτικές συμβουλές για τη συγκομιδή της ελιάς”, όπου μεταξύ των άλλων διαβάζουμε “Η πο­σότητα ελαιολάδου αυξάνεται όσο ο καρπός ωριμάζει. Αυτή η διαδικασία γίνεται με μεγαλύτερο ρυθμό όταν το φθινόπωρο έχουμε ηλιοφάνεια και υψηλή θερμοκρασία αλλά και διαθεσι­μότητα νερού. Έτσι, από ποσοτική άποψη αξίζει να περιμένουμε την πλήρη ωρίμανση του καρπού και να μαζεύουμε όταν όλοι οι καρποί είναι μαύροι”.

Τι κερδίζουμε μαζεύοντας νωρίς ; Mετα το φετινό κάζο που έγινε ιδιαίτερα αντιληπτό στην Κρήτη, πρέπει να το χωνέψουμε, ότι όσο νωρίτερα μαζεύουμε τις ελιές, τόσο όφελος θα έχουμε τελικά, ακόμα και αν χάσουμε λίγο λάδι, γιατί αυτό θα είναι τόσο λίγο που δεν πρέπει καν να το συζητάμε ! Μαζεύοντας νωρίς, μπορούμε να αποφύγουμε τελείως τον δάκο, ενώ θα υπάρχουν και λιγότερες απώλειες καρπών από διάφορες άλλες αιτίες.

Οι βλάβες θα είναι μικρότερες και από το γλοιοσπόριο ή άλλες μυκητολογικές ασθένειες. ΑΥΤΟ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΚΑΝΟΝΑΣ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΑΙΟΚΟΜΙΑ. Αλλα οφέλη που θα έχουμε από την κατά το δυνατόν νωρίτερα συλλογή των καρπών είναι Α. μειωμένη πτώση τους στο έδαφος από τον αέρα, Β. η αναμενόμενη μεγαλύτερη παραγωγή την επόμενη χρονιά επειδή “ξαλαφρώσαμε” νωρίτερα τα δέντρα, και η παραγωγή ενός προϊόντος που σιγά – σιγά θα αποκτήσει υψηλότερη τιμή σε επιλεγμένες αγορές.

Ολα αυτά είναι στοιχεία που συνηγορούν στην γρήγορη συλλογή των καρπών ! Και όλα αυτά χωρίς να υπάρχει τελικά απώλεια σε απόδοση, ίσως μόνο της τάξης 1-3% το οποίο όμως θα αντισταθμιστεί από τους περισσότερους καρπούς που θα έχουν παραμείνει στο δέντρο.

Στην Ελλάδα δεν έχουμε μελετήσει ακόμα καμία ποικιλία, από παραγωγικής πλευράς. Δυστυχώς στην Ελλάδα, δεν υπάρχει νομίζω καμία μελέτη, από ένα γεωπονικό πανεπιστήμιο, το ΜΑΙΧ Κρήτης, ένα ΤΕΙ, ή κάτι άλλο που να έχει καταγράψει την χρονική εξέλιξη συγκέντρωσης ελαιολάδου στον καρπό της κορωνέικης καθώς και άλλων 5-6 βασικών ελαιοποιήσιμων ποικιλιών (Μεγαρίτικη, Μανάκι, Αθηνολιά, Κέρκυρας, Μυτιλήνης, κ.α.).

Ούτε για την ελαιοπεριεκτικότητα, ούτε για την εξέλιξη συγκέντρωσης των περίφημων φαινολών, ούτε τις διαφορές στα χαρακτηριστικά, ελαιολάδων ίδιας ποικιλίας, καλλιεργημένων σε διαφορετικές περιοχές.

Τι μας μαθαίνουν οι Ισπανοί για την κορωνέϊκη ;
Ευτυχώς που στην Ισπανία, όπου η Κορωνέικη ποικιλία καλλιεργείται σε υπέρπυκνες καλλιέργειες, το Ινστιτούτο IFAPA (άλλο mega Ινστιτούτο μετά το IRTA), μελέτησε την Κορωνέικη σε υπέρπυκνη φύτευση καθώς και άλλες 3 ποικιλίες και βρήκε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, όπως απεικονίζονται στα δύο διαγράμματα εδώ.
Βρέθηκε δηλαδή ότι,
Η ελαιοπεριεκτικότητα στους καρπούς ολοκληρώθηκε στις 6 Νοεμβρίου και
Το χρώμα των καρπών στις 6 Νοεμβρίου (μέχρι και τις 16) ήταν πρασινοκίτρινο και άρχισε να αλλάζει προς το τέλος Νοεμβρίου (σημειώνεται πρόκειται με ποτιζόμενων καλλιεργειών).
Δηλαδή, η συγκέντρωση ελαίου στον καρπό της κορωνέϊκης ολοκληρώθηκε όταν οι καρποί ήσαν πρασινοκίτρινοι (Χρωματικός Δείκτης = 1), δηλαδή πολύ γρηγορότερα από όσο νομίζουμε.
Σήμερα γνωρίζουμε ακριβώς και τους λόγους που συμβαίνει αυτό. Οταν ολοκληρωθεί η συγκέντρωση του ελαίου στον καρπό (αυτό συμβαίνει μέσα σε διάστημα 140 ώς 180 ημέρες αφότου σημειωθεί φουλ ανθοφορία), αρχίζουν πάντα να εκδηλώνονται έντονα τα σημάδια της γήρανσης στους καρπούς. Μεταξύ άλλων μεταβολών που εκδηλώνονται στην φυσιολογία των καρπών (π.χ. αρχή αλλαγής χρώματος σε μωβ, μείωση δύναμης αποκοπής από τον μίσχο κ.α.), αρχίζουν ρηγματώσεις στο – προστατευτικό – στρώμα από κεριά που υπάρχει στον καρπό, με αποτέλεσμα να αρχίζει σταδιακά να φεύγει υγρασία μέσα απόν καρπό και έτσι να μειώνεται σταδιακά το βάρος τους τον Νοέμβριο, Δεκέμβριο, Ιανουάριο ! Όπως γράφει και ο Καθ. Απ. Κυριτσάκης στο εξαιρετικό του 800 σελίδων, βιβλίο “Ελαιόλαδο”, όταν οι καρποί αρχίζουν να αλλάζουν χρώμα από πρασινοκίτρινο σε ελαφρά ιώδες, έχει πλέον συγκεντρωθεί όλο το έλαιο στον καρπό (αρδευόμενες ή μη, πεδινές ή σε υψόμετρο, όλα έχουν ένα σχετικό ρόλο).
Συμπέρασμα
Επειδή το καλύτερο φάρμακο για την αντιμετώπιση του δάκου είναι η συντόμευση του χρόνου που αφήνουμε τους καρπούς εκτεθειμένους στο δέντρο, για να πάει να γεννήσει ο θηλυκός, ΠΡΕΠΕΙ να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια να αρχίζει η συλλογή των καρπών, ένα μήνα νωρίτερα από αυτό που ξέραμε μέχρι σήμερα. Ετσι, θα έχουμε πολύ καλύτερα ελαιόλαδα, μηδέν απώλειες από φυσιολογική πτώση καρπών, μεγαλύτερη παραγωγή την επόμενη χρονιά, και όλα αυτά με ελάχιστες απώλειες σε ελαιόλαδο. Μία παρατήρηση μόνο: στην μάλαξη, αν οι καρποί έχουν έντονο πράσινο χρώμα θα πρέπει να αυξήσουμε ίσως τον χρόνο σε 40’, αλλά θα πρέπει να μάθουμε να μετράμε την ελαιοπεριεκτικότητα στέλνοντας κάθε 10 μέρες δείγματα καρπών σε εργαστήριο για να ελέγχουμε την ελαιοπεριεκτικότητα των καρπών.

Περισσότερα Νέα